Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

31.03.2012 21:16

UEFA Şampiyonlar Ligi, 1955 yılından bu yana düzenlenen ve Avrupa'nın kulüpler bazında en prestijli futbol turnuvasıdır. UEFA Şampiyonlar Ligi'ne Lihtenştayn hariç bütün UEFA üyesi ülkelerin takımları katılabilmektedir. 1992-93 sezonunda, şampiyonanın ismi Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası iken yapılan değişiklik ile Şampiyonlar Ligi ismini almıştır. II. Dünya Savaşı'ndan önce Avusturya, Çekoslovakya, Macaristan ve Yugoslavya liglerinin birincileriyle ikincileri arasında oynanan Orta Avrupa Kupası (Mitropa Kupası), Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nın çekirdeği sayılır. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, Orta Avrupa Kupası, La Coupe de l'Europe Central adı altında yapılan bu futbol turnuvası ile yeniden ele alındı. Daha sonra UEFA tarafından, aynı statü çerçevesi içinde fakat daha geniş kapsamlı olarak, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası adıyla oynanmasına karar verildi.

1955'ten 1992'ye kadar Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası adıyla düzenlenmiş olan Şampiyonlar Ligi, Kupa 1 olarak da bilinir ve kulüpler çapında Avrupa'nın en büyük turnuvasıdır. 2009 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali dünya çapında 100.000.000 kişi üzerinde izleyici toplamış ve böylece NFL Super Bowl'u da geçerek o yılın en çok izlenen programı olmuştur.

1990'lı yıllara kadar eleme sistemine dayalı ve yalnızca ülke şampiyonlarının katılabildiği bir organizasyonken, ilginin artması amacıyla ülkelerin puanlarına göre lig 4.'lerinin bile katılabildiği ve maç sayısının daha da arttığı bir lig sistemine dönüşmüştür. 1997'den bu yana kupaya, ülke şampiyonları ile birlikte kendi ligini 2. sırada bitiren takımlar ve ülke puan sıralamasına göre 3. ve 4. takımlar da davet edilmektedir.

Başlarda sadece ulusal liglerinde şampiyonluk yaşayan takımlar turnuvaya katılabilirken, 1992 yılındaki isim ve statü değişikliği ile UEFA katsayılarına bağlı olmak üzere tüm Avrupa takımlarının turnuvaya katılabilmesi sağlandı. 1997 yılında ise statüde küçük bir değişikliğe daha gidildi. 2005 yılında yapılan değişiklik ise statüde yapılan son değişiklik olmuştur. Bu değişiklik ile Şampiyonlar Ligi'ni kazanan ancak ulusal liginde sıralaması düşük olduğundan dolayı bir sonraki turnuvaya katılma hakkı kazanamayan takımların, turnuvaya direkt olarak katılabilmeleri sağlanmıştır. Bu değişiklik Liverpool'un kupayı kazanması fakat ulusal liginde bir sonraki yıl turnuvaya katılacak sıralamada bulunmamasından dolayı yapılmıştır. Turnuvanın ilk şampiyonu ise 1955-56 sezonunda finalde Stade de Reims'ü 4-3 mağlup eden Real Madrid'dir. 1992 yılında Şampiyonlar Ligi adını aldıktan sonra ise ilk şampiyonluğu Olimpik Marsilya yaşamıştır.

Eğer bir takım kupayı üst üste üç yıl ya da genel olarak beş kez kupayı kazanırsa, o yıl ki kupa kazanan takıma verilir. 60 yıldır bu ayrıcalığa yalnızca Real Madrid, Ajax, Münih, Milan ve Liverpool takımları nail olmuştur.

Real Madrid, toplam dokuz kez şampiyonluk kazanmıştır ve kupanın en başarılı takımıdır. Bu şampiyonlukların beşi ise 1956 ile 1960 yılları arasında üst üste kazanılmıştır. Benfica ve Juventus ise beş kez finalde kaybederek turnuvanın en fazla final kaybeden kulüpleri olmuşlardır. İspanyol takımları toplamda onüç şampiyonluk kazanarak en başarılı ülke takımları olmuştur. Turnuva tarihinin en trajik olayı olan Heysel Faciası sonrasında 1985 yılından itibaren İngiliz taraftarlar beş yıl turnuvadan yasaklanmıştır. Bu yasak turnuva tarihindeki en ağır taraftar yasağıdır.

 

Şampiyonlar

Sezon Ülke Şampiyon Sonuç İkinci Ülke Stadyum Seyirci sayısı Notlar
1955-56 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 4-3 Stade Reims Fransa Parc des Princes, Paris 38,239  
1956-57 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 2-0 Fiorentina İtalya Santiago Bernabéu, Madrid 120,000  
1957-58 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 3-2 Milan İtalya Heysel Stadyumu, Brüksel 67,000  
1958-59 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 2-0 Stade Reims Fransa Neckarstadion, Stuttgart 80,000  
1959-60 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 7-3 Eintracht Frankfurt Batı Almanya Hampden Park, Glasgow 135,000  
1960-61 Portekiz Benfica 3-2 Barcelona Flag of Spain 1945 1977.svg Wankdorf Stadyumu, Bern 33,000  
1961-62 Portekiz Benfica 5-3 Real Madrid Flag of Spain 1945 1977.svg Olimpiyat Stadyumu, Amsterdam 65,000  
1962-63 İtalya Milan 2-1 Benfica Portekiz Wembley Stadyumu, Londra 45,700  
1963-64 İtalya Internazionale 3-1 Real Madrid Flag of Spain 1945 1977.svg Prater Stadyumu, Viyana 72,000  
1964-65 İtalya Internazionale 1-0 Benfica Portekiz San Siro, Milano 85,000  
1965-66 Flag of Spain 1945 1977.svg Real Madrid 2-1 Partizan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Heysel Stadyumu, Brüksel 55,000  
1966-67 İskoçya Celtic 2-1 Internazionale İtalya Estádio Nacional, Lizbon 56,000  
1967-68 İngiltere Manchester United 4-1 Benfica Portekiz Wembley Stadyumu, Londra 92,225  
1968-69 İtalya Milan 4-1 Ajax Hollanda Santiago Bernabéu, Madrid 50,000  
1969-70 Hollanda Feyenoord 2-1 Celtic İskoçya San Siro, Milano 50,000  
1970-71 Hollanda Ajax 2-0 Panathinaikos Yunanistan Wembley Stadyumu, Londra 90,000  
1971-72 Hollanda Ajax 2-0 Internazionale İtalya De Kuip, Rotterdam 67,000  
1972-73 Hollanda Ajax 1-0 Juventus İtalya Kızılyıldız Stadı, Belgrad 93,500  
1973-74 Batı Almanya Bayern Münih 1-1 Atlético Madrid Flag of Spain 1945 1977.svg Heysel Stadyumu, Brüksel 49,000 [nb 1]
Tekrar   Bayern Münih 4-0(T) Atlético Madrid   Heysel Stadyumu, Brüksel 23,000  
1974-75 Batı Almanya Bayern Münih 2-0 Leeds United İngiltere Parc des Princes, Paris 50,000  
1975-76 Batı Almanya Bayern Münih 1-0 Saint-Étienne Fransa Hampden Park, Glasgow 54,864  
1976-77 İngiltere Liverpool 3-1 Borussia Mönchengladbach Batı Almanya Olimpiyat Stadyumu, Roma 52,000  
1977-78 İngiltere Liverpool 1-0 Club Brugge Belçika Wembley Stadyumu, Londra 92,000  
1978-79 İngiltere Nottingham Forest 1-0 Malmö FF İsveç Olimpiyat Stadyumu, Münih 57,000  
1979-80 İngiltere Nottingham Forest 1-0 Hamburg Batı Almanya Santiago Bernabéu, Madrid 50,000  
1980-81 İngiltere Liverpool 1-0 Real Madrid Flag of Spain 1977 1981.svg Parc des Princes, Paris 48,360  
1981-82 İngiltere Aston Villa 1-0 Bayern Münih Batı Almanya De Kuip, Rotterdam 46,000  
1982-83 Batı Almanya Hamburg 1-0 Juventus İtalya Olimpiyat Stadyumu, Atina 75,000  
1983-84 İngiltere Liverpool 1-1* Roma İtalya Olimpiyat Stadyumu, Roma 69,693 [nb 2]
1984-85 İtalya Juventus 1-0 Liverpool İngiltere Heysel Stadyumu, Brüksel 59,000  
1985-86 Romanya Steaua Bükreş 0-0* Barcelona İspanya Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, Sevilla 70,000 [nb 3]
1986-87 Portekiz Porto 2-1 Bayern Münih Batı Almanya Prater Stadyumu, Viyana 62,000  
1987-88 Hollanda PSV 0-0* Benfica Portekiz Neckarstadion, Stuttgart 70,000 [nb 4]
1988-89 İtalya Milan 4-0 Steaua Bükreş Flag of Romania (1965-1989).svg Nou Camp, Barcelona 97,000  
1989-90 İtalya Milan 1-0 Benfica Portekiz Prater Stadyumu, Viyana 57,500  
1990-91 Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Kızılyıldız 0-0* Marsilya Fransa Stadio San Nicola, Bari 56,000 [nb 5]
1991-92 İspanya Barcelona 1-0 Sampdoria İtalya Wembley Stadyumu, Londra 70,827  
1992-93 Fransa Marsilya 1-0 Milan İtalya Olimpiyat Stadyumu, Münih 64,400  
1993-94 İtalya Milan 4-0 Barcelona İspanya Olimpiyat Stadyum, Atina 70,000  
1994-95 Hollanda Ajax 1-0 Milan İtalya Ernst Happel Stadyumu, Viyana 49,730  
1995-96 İtalya Juventus 1-1* Ajax Hollanda Olimpiyat Stadyumu, Roma 67,000 [nb 6]
1996-97 Almanya Borussia Dortmund 3-1 Juventus İtalya Olimpiyat Stadyumu, Münih 59,000  
1997-98 İspanya Real Madrid 1-0 Juventus İtalya Amsterdam Arena, Amsterdam 47,500  
1998-99 İngiltere Manchester United 2-1 Bayern Münih Almanya Nou Camp, Barcelona 90,045  
1999-2000 İspanya Real Madrid 3-0 Valencia İspanya Stade de France, Saint-Denis 78,759  
2000-01 Almanya Bayern Münih 1-1* Valencia İspanya San Siro, Milano 71,500 [nb 7]
2001-02 İspanya Real Madrid 2-1 Bayer Leverkusen Almanya Hampden Park, Glasgow 52,000  
2002-03 İtalya Milan 0-0* Juventus İtalya Old Trafford, Manchester 63,215 [nb 8]
2003-04 Portekiz Porto 3-0 Monaco Fransa Arena AufSchalke, Gelsenkirchen 52,000  
2004-05 İngiltere Liverpool 3-3* Milan İtalya Atatürk Olimpiyat Stadyumu, İstanbul 70,024 [nb 9]
2005-06 İspanya Barcelona 2-1 Arsenal İngiltere Stade de France, Saint-Denis 79,500  
2006-07 İtalya Milan 2-1 Liverpool İngiltere Olimpiyat Stadyum, Atina 74,000  
2007-08 İngiltere Manchester United 1-1* Chelsea İngiltere Lujniki Stadyumu, Moskova 67,310 [nb 10]
2008-09 İspanya Barcelona 2-0 Manchester United İngiltere Olimpiyat Stadyumu, Roma 62,467  
2009-10 İtalya Internazionale

2-0

Bayern Münih Almanya Santiago Bernabéu , Madrid 80,354  
2010-11 İspanya Barcelona 3-1 Manchester United İngiltere Wembley Stadyumu, Londra 87,695  
(T) Maç tekrar edilmiş.
Maç uzatmalara kalmış.
* Maçta uzatmalar sonrasında penaltı atışlarına geçilmiş.

Notlar

  1. ^ Bayern Münih tekrar maçında 4-0 kazandı.
  2. ^ Liverpool penaltılarla 4-2 kazandı
  3. ^ Steaua Bükreş penaltılarla 2-0 kazandı
  4. ^ PSV Eindhoven penaltılarla 6-5 kazandı
  5. ^ Kızılyıldız penaltılarla 5-3 kazandı
  6. ^ Juventus penaltılarla 4-2 kazandı
  7. ^ Bayern Münih penaltılarla 5-4 kazandı
  8. ^ Milan penaltılarla 3-2 kazandı
  9. ^ Liverpool penaltılarla 3-2 kazandı
  10. ^ Manchester United penaltılarla 6-5 kazandı

Ülkelere göre şampiyonluklar

Ülke Şampiyonluk     İkincilik
İspanya Bayrağı İspanya 13 9
İtalya Bayrağı İtalya 12 14
İngiltere Bayrağı İngiltere 11 7
Almanya Bayrağı Almanya 6 8
Hollanda Bayrağı Hollanda 6 2
Portekiz Bayrağı Portekiz 4 5
Fransa Bayrağı Fransa 1 5
İskoçya Bayrağı İskoçya 1 1
Romanya Bayrağı Romanya 1 1
Yugoslavya Bayrağı Yugoslavya 1 1
Yunanistan Bayrağı Yunanistan 0 1
Belçika Bayrağı Belçika 0 1
İsveç Bayrağı İsveç 0 1

 

 

Geri